از علی (ع) که می پرسم، سکوت می کند. اشک در چشمانش حلقه می زند و گوید: هرچه در ورزش پهلوانی است، از عشق علی(ع) است… چه کنیم که هنوز خانه ای برای علی(ع) در این شهر نساخته ایم و آرام زمزمه می کند: جان من، پاک بی منزل ناپاکان نیست هر که پاک است به سر منزل م می آید… به مناسبت روز ورزش های زورخانه ای و پهلوانی، به سراغ پیشکسوت این رشته در مرودشت رفتیم و ساعتی ب وی به گفتگو پرداختیم…

–قدیمی تره شم ر خوب می شناسند. برای آشنایی بیشتر نسل جوان، خودتان ر معرفی کنید.

غلامعلی نظری زاده هستم فرزند عباس. متولد ۱۳۳۳/۳/۳٫ بیشتر مرا به نام «غلام دوغی» می شناسند که آن هم به این خاطر است که دوغی فامیل من بود و بعدها آن را تغییر دادم. از حدود ۴۵ سال پیش ورزش باستانی را در مرودشت شروع کردم. چند بار هم اقدام به راه اندازی زورخانه نمودیم که متأسفانه به دلایلی که برای خودم هم روشن نیست، دوام نیاورد. رئیس هیئت ورزش های زورخانه ای و کشتی پهلوانی، مرشد و داور این رشته هستم. دارنده اولین مدال طلای وزنه برداری مرودشت در رقابت های استانی در وزن ۶۰ کیلوگرم و دارای کارت داوری وزنه برداری.

مهم ترین افتخار زندگیم را مداحی اهل بیت و ساخت اولین طبق محرم می دانم. به هنر نیز علاقه دارم و موسیقی را در رشته های مختلفی چون نی، تار، ضرب، آواز و … دنبال کرده ام. پیشه ام نیز صنعتگری است و تقریبأ بیشتر وسایل مورد نیاز خودم را می سازم مثل اره برقی، آبسردکن، نورد برقی و دستی و … . در حال حاضر نیز رئیس اتحادیه صنف تانکر، کمد و کانال سازان مرودشت هستم.

تحصیلات خود را تا حدود هشتم، ادامه دادم ولی پدرم به رحمت خدا رفته بود و مجبور بودم برای تأمین مخارج خانواده کار کنم. یکی از بزرگترین ناراحتی هایم هم همین است که چرا نتوانستم ادامه تحصیل بدهم.

–شاخصه های ورزش باستانی چیست که مقام معظم رهبری نیز بر گسترش آن تأکید داشته و به آن نیز علاقه دارند؟ ورزش زورخانه ای سرشار از آموزه های اخلاقی همچون ادب و معرفت، مردانگی، صبر و … است. اگر در هر محله ای، در کنار مسجد، مکانی نیز به زورخانه اختصاص داده شود، دیگر آن محله چیزی کم ندارد؛ چرا که تقریبا می توان گفت تمام آموزه های دینی و اخلاقی که در مسجد به مردم آموزش داده می شود، در ورزش پهلوانی نیز به صورت عملی و همراه با حرکات ورزشی تکرار می شود.

–مگر چه چیزهایی در گود زورخانه به افراد یاد می دهید؟

فعالیت های زورخانه را اگر صد قسمت کنیم، تنها یک بخش آن ورزش است و مابقی را آداب تشکیل می دهند. خود گود زورخانه از تمام قسمت های اطراف پایین تر است و برای ورود به آن باید کفش ها را از پا در آورد و این نهایت تواضع و فروتنی به ویژه در برابر بزرگترها را به فرد یاد می دهد. افتخار و سرفرازی در تواضع کردن است    میوه را آثار پختن، از درخت افتادن است راستی کن پیشه تا هرجا نشانندت به چشم     نخ چو گردد راست، جای او به چشم سوزن است  خواندن ادعیه مختلف، برگزاری مراسمی چون جشن گلریزان و … از جمله برنامه هایی است که در زورخانه برپا می شود. ورزش زورخانه ای سن و سال نمی شناسد و هر فردی با هر ویژگی جسمی نیز می تواند در آن فعالیت کند و از آن لذت ببرد. در حال حاضر فردی را داریم که علیرغم داشتن تنها یک پا، قهرمان چرخ است. همین مسئله باعث فراگیر بودن آن است.

–یک ویژگی بسیار جذاب ورزش های باستانی، استفاده از موسیقی و اشعار زیب در اجرای برنامه های ورزشی است؛ که ورزش معاصر تازه ۵۰ سال است به نقش آنه در ورزش پی برده است. این اشعار و موسیقی چگونه انتخاب می شود؟ این اشعار اغلب حماسی و طبق مناسبت های مختلف مذهبی انتخاب می شوند. موسیقی زورخانه یا همان ضرب نیز بسیار جذاب و منطبق با خلق و خوی ایرانی هاست.

–آی این ورزش مورد علاقه نسل جدید هم واقع می شود؟ بله. اتفاقأ به دلیل همین استفاده از موسیقی، برای کودکان و نوجوانان نیز جذاب است. استاد مطرح ژیمناستیک مرودشت، آقای عباسی در حال حاضر سر تمرینات خود از ضرب استفاده می کند که به اذعان خودشان علیرغم اینکه ایشان آشنایی چندانی با نت ها ندارند ولی بچه ها بسیار علاقه مند به این شیوه تمرینی شان شده اند و مخصوصأ به چرخ بسیار تمایل نشان داده اند. –برخی از مربیان حرفه ای بدنسازی نیز در سطح تیم ملی اعتقاد به استفاده از وسایل ورزش زورخانه ای در تمرینات خود دارند. به عنوان مثال، والیبالیست های تیم ملی از کباده برای تقویت مچ دست استفاده می کردند…

بله. همین طور است. هر کدام از وسایل مورد استفاده در این ورزش، به تقویت عضلات یکی از نواحی مهم بدن می پردازد و نماد یک قسم آمادگی است. تخته شنا، میل (نماد گرز و شمشیر)، سنگ (نماد سپر)، کباده (تیرو کمان) برای تقویت عضلات مختلف دست، گردن و … مفیدند. چرخیدن نیز نماد قبراقی و تیز بودن است که این تمرین نیز کمک بسیار زیادی به حفظ تعادل بدن می کند و می تواند حتی برای فوتبالیست ها هم مفید باشد. در حال حاضر میل گرفتن و کباده گرفتن برای ورزشکاران رشته های مختلف خصوصأ کشتی گیران توصیه می شود.

–اولین زورخانه مرودشت کجا بود؟ اولین زورخانه مرودشت در کوچه معروف به آسیاب برومند (کلانتری ۱۲ فعلی)، راه اندازی شد که شخصی بود. بعد از تعطیلی، به گلزار شهدا نقل مکان کردیم. بعد از مدتی از آنجا هم جابه جا شدیم و به سالن شهرداری رفتیم. مدتی بعد به استادیوم مهاجرت کردیم! تا اینکه کارگاه خود را نصف کردم و بخشی از آن را به زورخانه اختصاص دادم.

–تمام این اقدامات به صورت شخصی بود؟ یعنی شما مکان دولتی نداشتید؟ تمام این اقدامات از روی علاقه شخصی خودمان بود. تا اینکه حدود پنج، شش سال قبل، در زمان مدیریت آقای فلامرز عمادی، قطعه زمینی به مساحت ۱۰۰۰ متر واقع در استادیوم تختی (کنار زمین چمن) به ما واگذار شد. در سفر مقام معظم رهبری به استان فارس نیز، ۱۰۰ میلیون تومان اعتبار برای احداث زورخانه مرودشت اختصاص دادند که متأسفانه علیرغم تمام پیگیری ها و نامه نگاری هایی که با مسئولین شهرستان انجام دادیم، کسی برای اخذ این اعتبار به هیئت استان مراجعه نکرد و این مبلغ قابل توجه، به همین راحتی از دست ما رفت! به همین دلیل مجبور شدیم خودمان دست به کار شویم و با پیدا کردن اسپانسر، به دنبال احداث این زورخانه باشیم و قرار بود تا یکی دوماه آینده فعالیت خود را شروع کنیم. اما…

–اما چه؟ علیرغم اینکه مکان مورد نظر، طی صورتجلسه ای به هیئت ورزش های زورخانه ای و پهلوانی داده شده و کلنگ احداث زورخانه نیز به زمین خورده بود، در اقدامی تعجب برانگیز و غیرقابل باور، ۸۰۰ متر از زمین فوق از سوی مسئولین به خوابگاه ورزشکاران تعلق گرفت!!! در حالی که همه می دانستند که این مکان متعلق به ورزش زورخانه ای است. متأسفانه هیچ اطلاع و توضیحی نیز در این زمینه داده نشد و شاید برای اولین بار، شاهد این مسئله بودیم که روی شالوده یک مکان، کلنگ ساخت بنای دیگری زمین می خورد!! پس از سال ها، خون تازه ای به رگ های ورزش پهلوانی مرودشت جاری شده بود و همه علاقه مندان در حد توان خود، به دنبال کمک به ساخت این مجموعه بودند. مثلأ یک کارگر علاقه مند می گفت پولی ندارم که صرف خرید مصالح بکنم ولی حاضرم ده روز بیایم و کار کنم.

دریغ که ورزش زورخانه ای مرودشت با این اقدام به زمین خورد.

– در حال حاضر وضعیت مرودشت در زمینه ورزش های زورخانه ای و پهلوانی چگونه است؟ متأسفانه از سال ۷۵ به این طرف می توان گفت فعالیتی در زمینه ورزش زورخانه ای صورت نمی گیرد در حالی که پیش از آن در همین کارگاه خودم، بیش از صد نفر در چهار رده سنی فعال بودند که هر رده سنی میاندار، مرشد و … مخصوص به خود را داشت. بیش از ده نفر را طبق پایه های موسیقی آموزش داده بودم و مرشدهای خوبی داشتیم. با این حال، مرودشت تنها شهرستانی است که کشتی پهلوانی دارد که این نیز با کمک هیئت کشتی مرودشت به ویژه جناب قوهستانی به دست آمده و هفته ای یک جلسه به نونهالان و نوجوانان، آموزش کشتی پهلوانی می دهم که چندین مقام استانی و کشوری نیز کسب شده و جای امیدواری است. هرچند که کشتی پهلوانی سالن متفاوتی نیاز دارد.

–چه نصیحتی به مربیان جوان دارید؟ به همه مربیان جوان نصیحت می کنم که همواره دو چیز را مد نظر داشته باشند: اول عشق، دوم امانتداری. خانواده ها فرزندان خود را به دستان مربی می سپارند بنابراین باید سعی کنند این امانت را به بهترین نحو پرورش داده و مراقب آنچه به او می آموزند، باشند. ببینند که چیز به فرزندان مردم، ارائه می کنند.

–مطمئن گذر زمان حرف های بسیاری ر در صندوقچه خاطرات شم به یادگار گذاشته است. ب این حال اگر کلامی بعنوان حسن ختام باقی مانده است، بفرمایید. تمام زندگیم را برای حفظ ورزش باستانی مرودشت و گسترش آن گذاشته ام. به لطف خدا، هیچگاه به کسی برای کار، معاش یا خواسته ای محتاج نبوده ام و تمام هم و غم خود را صرف ورزش کرده ام. زمانی این شهر چندین قهرمان و مرشد قوی داشت ولی الآن هیچ اثری از این همه استعداد نیست چرا که مرودشت –دومین شهر استان- تنها شهر فارس است که زورخانه ندارد و این ناراحت کننده است. سالها به دنبال احداث یک زورخانه به نام نامی مولای متقیان بوده ام و روا نبود چشمه ای که با هزاران امید شروع به جوشش کرده بود را، اینگونه بخشکانند.

«گفتگو از آرزو اسماعیلی»