شهرستان پاسارگاد از شهرستانهای نیمه شمالی استان فارس است و از شمال به شهرستان خرمبید، از شرق به شهرستان بوانات، از جنوب شرقي و جنوب به شهرستان ارسنجان و از غرب به شهرستانهاي مرودشت و اقلید محدود ميشود. این شهرستان با مرکزیت شهر سعادتشهر داراي يگ هزار و 813 كيلومتر مربع گستردگي است و مركز آن تا شهر شیراز 120 کیلومتر فاصله دارد.
این شهرستان با دارا بودن میراث جهانی پاسارگاد یکی از مهمترین مناطق گردشگری کشور به شمار ميرود. در کنار این میراث جهانی، طبیعت کوهستانی و آب و هوای خنک و معتدل آن و پوشش گیاهی متنوع و مزارع کشاورزی و همچنین ییلاقی بودن آن بر جلوههای گردشگری آن افزوده است.
سعادت آباد با توجه به تحقیقات انجام شده از کتب معتبر، در طول تاریخ نامهای جدیدی را از قبیل کمه (خانه شاه)، کهمر: (کوه مهر)، کمین: (کمینگاه سلاطین) کلیددک یا کلیلک: (کلید گشودن فتح دروازه فارس) و ... را داشته و اكنون نيز پذيراي مسافران مختلف است.
مجموعه ميراث جهاني پاسارگاد
كوروش در سال 550 پيش از ميلاد دولت ايراني هخامنشيان را بنياد نهاد و پاسارگاد را به عنوان نخستين پايتخت خود برگزيد كه دشتي پهناور و خرم بود كه از رود پلوار سيراب ميشد. آثاري كه در اين منطقه زيبا به جاي مانده شامل آرامگاه كوروش، زندان سليمان يا آرامگاه كمبوجيه، تل تخت يا تخت سليمان، كاخ بارعام يا كاخ نشيمن، كاخ دروازه و همچنين آثار يك پل، آبنماهاي باغ شاهي و كاروانسراي مظفري در دوران اسلامي است.
آرامگاه كوروش
آرامگاه كوروش بزرگ مهمترين اثر مجموعه پاسارگاد، بنايي است كه پيشتر مشهور به "مشهد مادر سليمان" بود و از 1820 ميلادي به بعد به عنوان آرامگاه كورش بزرگ مشخص شده و چون گوهري در ميان دشت خودنمايي ميكند. اين بناي بيمانند حدود 11 متر ارتفاع دارد. اين آرامگاه از سنگ سفيد ساخته شده و به صورت اتاقي چهار گوش، بدون پنجره با سقفي سنگي و شيرواني شكل كه بر روي يك هرم شش پلهاي استوار است، قرار دارد.
كاخ اختصاصي
كاخ اختصاصي يا كاخ كورش، داراي تالاري مركزي در ابعاد 31*21 متر و داراي 30 ستون و دو ايوان ستوندار در شرق و غرب است كه ايوان اصلي (ايوان شرقي) رو به باغ مركزي قرار دارد و ارتباطي مستقيم و تنگاتنگ با باغ شاهي، آبنماها و كوشكهاي آن داشته و دارد. سنگنبشتهاي ميخي به سه زبان پارسي باستان، ايلامي و بابلي بر آن نقش شده است كه ترجمه آن چنين است: "من هستم كورش، شاه هخامنشي"
كاخ بارعام
محل اين كاخ به گونهاي برگزيده شده كه از كاخهاي خصوصي جدا باشد. كاخ داراي دو هزار و 472 متر مربع گستردگي است و مجموعه كاخ از چند بخش تشكيل شده، يك تالار وسيع هشت ستوني در مركز قرار دارد كه وسعت آن 705 متر مربع است. از كفسازي اين تالار تنها بخشي كوچك برجاي مانده و از هشت ستون اين تالار تنها يك ستون همچنان پا برجاست كه ارتفاع كنوني آن 10در 13 متر است.
كاخ دروازه
كاخ دروازه يا كاخ ورودي پاسارگاد با گستردگي 736 متر مربع، در قالب بنايي درونگرا دربرگيرنده يك تالار ستوندار با هشت رديف ستون به همراه دو در اصلي در محور طولي كاخ و دو در فرعي در محور عرضي كاخ شكل گرفته است.
تنها نقشبرجسته باقيمانده اين كاخ كه به نام "انسان بالدار" شناخته ميشود نشاندهنده مردي است با ريش انبوه است كه رو به مركز تالار دارد. اين نقش تاجي مصري به سر و ردايي ايلامي به تن دارد.
آرامگاه كمبوجيه
آثار برجاي مانده از اين بنا در قالب ديواري به ارتفاع حدود 14 متر طول و 7.5متر عرض است. اين بنا همانند بناي كعبه زرتشت در نقش رستم است. اين بنا از ديدگاه ديرينگي، كهنتر از كعبه زرتشت بوده و مصالح بكار رفته در اين بنا نسبت به بناي كعبه زرتشت مقاومتر است.
تل تخت
تل تخت در فاصله دو هزار و 300 متري آرامگاه كورش قرار گرفته است و نزديك به دو هكتار گستردگي دارد. اين بنا در اصل بر روي تپهاي بنا شده تا بر تپههاي دشت مسلط باشد. ارتفاع تل تخت از كف دشت 50 متر است.
محوطه مقدس
اين محوطه در غرب مجموعه ميراث جهاني پاسارگاد و در فاصله سه كيلومتري از آرامگاه كورش جاي گرفته است. آثار برجاي مانده از اين محوطه، يك تپه تاريخي و دو سكوي مجزاي سنگي است.
باغ شاهي
باغ شاهي پاسارگاد، جلوهگاه يكي از كهنترين باغهاي ايراني است. آبنماهاي باغ شاهي بيش از يك هزار و 100 متر طول داشته و نشاندهنده وضعيت نخستين گذرگاهها و درختان و چمنزارها در باغ هستند.این مکان در سال 1390 به ثبت جهانی رسید.